Ölüm olmasa yaşam tanımlanabilir miydi?
Ölüm üzerine söylenecek her söz, yaşamla ilişkilidir. Yaşamın değeri, mutluluklar, ulaşılamayan arzular, hüzünler, acılar, yaşamın "tek bir kereliği" ve geçiciliği - gidenler dönmeyeceği için, yaşam biteceği için - anlamlıdır.
Toplum ile ölüm, kültür ile ölüm arasındaki ilişki, ölenin ardından nelerin yapıldığı ve yapılması gerektiği şeklinde kendini gösterir: Mezar düzenlemelerinden, cenaze törenlerine, ağıtlara, mevlitlere, teziyelere, mevlit şekerlerine. Bütün bu merasimler, uğurlanan kadar geride kalanların tesellisi için yapılır, toplumun maneviyatı için ve ayakta tutmak istediği değerler için düzenlenir. Yani, ölüm ve yaşam yine iç içedir. Yaşam olmasa ölüm tanımlanabilir miydi?